Zwolnienie dyscyplinarne – powody i konsekwencje

Zwolnienie dyscyplinarne pracownika następuje najczęściej w wyniku złamania zasad prawidłowej współpracy, które są jasno określone już na etapie podpisywania umowy. W tym artykule przeanalizujemy, kiedy można zwolnić dyscyplinarnie, jakie konsekwencje ponosi pracownik i jak powinien się on zachować w takiej sytuacji. 

Powody zwolnienia dyscyplinarnego

Zwolnienie dyscyplinarne może nastąpić w każdym momencie,  niezależnie od tego, czy mamy podpisaną umowę o pracę na czas określony, nieokreślony, czy jesteśmy aktualnie na okresie próbnym, czy może jedynie na zastępstwo za innego pracownika. Kodeks pracy przewiduje taką sytuację nawet w wypadku osób chronionych przez inne przepisy prawa, np. kobiet w ciąży lub osób przechodzących w najbliższym czasie na emeryturę. 

Jakie są powody, w których ten tryb przerwania umowy o pracę może nastąpić? Oto niektóre z możliwych przewinień:

• pozostawanie pod wpływem alkoholu lub innych środków odurzających podczas wykonywania pracy,
• łamanie regulaminu,
• przekazywanie poufnych danych konkurencji,
• dość szeroko pojęte działanie na niekorzyść pracodawcy,
• organizacja strajku,
• nieusprawiedliwione absencje,
• powtarzające się spóźnienia,
• naruszanie praw innych pracowników. 

Doświadczenie pokazuje, że najczęstszym powodem zwolnień dyscyplinarnych jest niewykonanie polecenia służbowego i nieusprawiedliwiona nieobecność. Zdarzają się również przypadki utracenia statusu niekaralności czy koniecznych uprawnień w zawodach, w których jest to wymagane.  

Jakie są konsekwencje?

Skutki zwolnienia dyscyplinarnego są poważne i długotrwałe. Będziemy się z nimi mierzyć być może nawet przez resztę naszej kariery. Dlaczego?

Każdy następny pracodawca będzie o nim wiedział dzięki zapisowi w świadectwie pracy, które zwykle trzeba przedstawić w nowym miejscu zatrudnienia. Nie mamy jednak obowiązku wspominać o dyscyplinarce już na etapie rekrutacji. 

Kolejną przykrą konsekwencją jest utrata prawa do dni wolnych oraz zasiłku dla bezrobotnych, choć możemy zarejestrować się w Urzędzie Pracy. Ułatwi nam to znalezienie nowej posady, a przy okazji zapewnimy sobie ubezpieczenie zdrowotne. 

Ten tryb wypowiedzenia stosunku pracy, jakim jest zwolnienie dyscyplinarne, następuje ze skutkiem natychmiastowym.

Warto przeczytać: Jak wpisać w CV przerwane studia? | Jak zostać maszynistą?

Czy można nie przyjąć zwolnienia dyscyplinarnego?

Pracownicy, którzy podejrzewają, że może ich dosięgnąć taka kara za niewypełnienie swoich obowiązków, często zastanawiają się, w jaki sposób jej uniknąć. Niestety, w świetle prawa rozwiązanie umowy bez wypowiedzenia z winy pracownika nie wymaga akceptacji ze strony podwładnego. Nawet jeśli odmówi on podpisania dokumentów, nie zmieni to jego sytuacji. Pracodawca powinien jedynie zadbać o to, by adresat mógł się zapoznać z treścią oświadczenia. 

Przełożony ma jednak pewne obowiązki, których także w tej sytuacji powinien dopełnić. Powinien skonsultować się wcześniej w tej sprawie ze związkami zawodowymi, jeśli takowe funkcjonują. Istotne znaczenie ma również czas jego reakcji. Od momentu przyjęcia informacji o przewinieniu pracownika do jego dyscyplinarnego zwolnienia nie może minąć więcej niż miesiąc. W przeciwnym wypadku zatrudniony może odwołać się do sądu pracy z uzasadnioną nadzieją na wygranie sprawy. 

Niektórzy próbują wykorzystać powyższy fakt i uniknąć konfrontacji przez np. przejście na zwolnienie lekarskie. Jednak takie działanie również nie daje możliwości ucieczki od poniesienia konsekwencji przewidzianych w Kodeksie Pracy. Pracodawca może zwolnić nawet osoby, które przebywają na tzw. L4. 

Wilczy bilet. Co dalej?

Czasami bywa, że zwolnienie dyscyplinarne zostało wystawione niesłusznie. Co wtedy? Jeżeli jesteśmy przekonani o swojej niewinności, w ciągu 21 dni od otrzymania zwolnienia dyscyplinarnego możemy odwołać się do sądu. W sporządzanym przez nas piśmie warto zawrzeć swoje żądania tj. odszkodowanie czy przywrócenie na takie samo stanowisko. 

Jeśli natomiast wina leżała po naszej stronie, najlepiej postawić na szczerość w rozmowie z przyszłym pracodawcą. Na pewno zostanie ona doceniona i przy odrobinie dobrej woli z jego strony, będziemy mieli szansę na poprawę swojego wizerunku już w nowej firmie. 
Innym wyjściem po otrzymaniu „wilczego biletu” jest założenie własnej działalności gospodarczej, co może się okazać dla nas nowym początkiem czegoś dobrego. Tak czy inaczej, przykre skutki zwolnienia dyscyplinarnego powinny dać nam do myślenia i zmotywować do powrotu na drogę uczciwości i praworządności.