Jak zostać maszynistą?

Wiele osób wprost uwielbia podróże pociągiem. Dla jednych jest to przyjemny sposób przemieszczania się, inni zachwycają się konstrukcją poszczególnych modeli, a jeszcze inni chcą pracować jako maszyniści. Zajmijmy się tą ostatnią grupą i odpowiedzmy sobie na najczęściej zadawane pytania związane z tym zawodem. 

Czym zajmuje się maszynista?

Na początek trochę z definicji. Maszynista kieruje pociągiem, a jego praca skupia się na tym, by pasażerowie dotarli na miejsce w sposób bezpieczny, zgodny z przepisami i rozkładem jazdy. Dodatkowo maszynista dba o stan techniczny pociągu i przestrzeganie zasad BHP przez całą załogę. 

Jak zostać maszynistą?

Czy są jakieś specjalne wymagania, którym powinien sprostać kandydat na stanowisko maszynisty? Choć są pewne kryteria, trudno uznać je za wygórowane. Maszynistą pociągu może zostać każdy, kto ukończył 20 rok życia i nie był nigdy karany. Oczywiście konieczne jest również uzyskanie licencji.

Następnie osoba, chcąca wykonywać ten zawód musi przejść dość szczegółowe badania lekarskie. Precyzyjnie badany będzie zwłaszcza słuch i wzrok, a oba te narządy powinny być w bardzo dobrym stanie. Następnie zostaną wykluczone choroby przewlekłe uniemożliwiające sprawne i szybkie funkcjonowanie. Gdyby maszynista nie mógł pochwalić się takim stanem zdrowia, narażałby tak naprawdę życie i zdrowie wszystkich pasażerów oraz współpracowników. Do schorzeń absolutnie wykluczających z zawodu należy m.in. cukrzyca i nadciśnienie. Sprawdza się również stan psychiczny kandydata oraz wykonuje szczegółowe narkotesty. 

Jak wygląda szkolenia na maszynistę

Powróćmy teraz do procesu zdobywania licencji. Aby ją uzyskać, kandydat musi przejść kurs na maszynistę. Szkolenie to trwa ok. 300 godzin. Kolejnym krokiem jest egzamin w miejscu, które zostało oznaczone jako podmiot uprawniony oraz wpisane do rejestru ośrodków szkolenia i egzaminowania maszynistów (prowadzi je Prezes UTK). 

To jednak jeszcze nie koniec. Po ukończeniu kursu maszynisty przyszły pracownik kolei musi zgłosić swój udział w szkoleniu na maszynistę, które trwa 2480 godzin. Podczas niego dogłębnie poznaje infrastrukturę kolejową i typy pojazdów. 

Po części teoretycznej przychodzi czas na praktykę. Uczeń zostaje przydzielony do maszynisty, który będzie obserwował go w trakcie prowadzenia pociągu i pomagał udoskonalić technikę jazdy. W ten sposób wyjeździć trzeba aż 1300 godzin, co oznacza, że nauka prowadzenia pociągu potrwa około roku!

Nie wszyscy jednak są zobowiązani do ukończenia pierwszego szkolenia. Zgodnie z prawem, maszynistami mogą zostać również osoby, które posiadają dokument potwierdzający kwalifikacje zawodowe w innych zawodach, w których nauka obejmuje budowę pojazdów szynowych, ruchu kolejowego oraz sygnalizacji kolejowej. Zgłaszać się do pracy na kolei mogą również absolwenci szkół wyższych z podobnym zakresem wiedzy. Obie te grupy mogą zgłosić się od razu do egzaminu na licencję maszynisty. 

Czas pracy, możliwości zatrudnienia i zarobki maszynisty

Możemy się domyślić, że czas pracy maszynisty trudno zamknąć w standardowych 8 godzinach. Przepisy regulują jedynie to, że prowadzenie pociągu nie może być dłuższe niż 12 godzin (oprócz sytuacji szczególnych, takich jak klęska żywiołowa czy akcja ratunkowa). Maszynista może też (a właściwie powinien) sam odmówić wykonywania swoich obowiązków, kiedy przez złe samopoczucie może narazić zdrowie i życie pasażerów oraz członków załogi. 

Kolejne pytanie, jakie nasuwa się osobom chcącym zdobyć zawód maszynisty, może brzmieć: czy znajdzie się dla mnie praca? Wydaje się, że nie brakuje jej w żadnym regionie Polski. Najwięcej ofert znaleźć można w obrębie wielkich aglomeracji, ale mieszkańcy mniejszych miejscowości też nie powinni narzekać. Obecnie liderami zatrudnienia w kolejach pasażerskich są PKP Intercity, Przewozy Regionalne i Koleje Mazowieckie. PKP Cargo natomiast to lider wśród przewoźników towarowych. 
Jeśli zaś chodzi o przeciętne zarobki maszynisty, to wynoszą one 5840 zł brutto miesięcznie. Dla osób początkujących przewidywana pensja zaczynać się będzie jednak od kwoty 3820 zł brutto. Wraz ze wzrostem doświadczenia i umiejętności maszyniści mogą liczyć na wynagrodzenie powyżej 8000 złotych brutto. Przy określaniu zarobków, warto wspomnieć, że lepiej zarabiają maszyniści metra niż PKP (różnica nawet 33%).