Umowa na okres próbny 2022 – zmiany w przepisach

Umowa o pracę na okres próbny to najczęściej wybierana przez pracodawców umowa oferowana jako pierwsza przyszłemu pracownikowi. W 2022 roku wprowadzono kilka zmian w przepisach, z którymi obie strony powinny się zapoznać. O czym konkretnie mowa?

Zmiany dotyczące czasu trwania umowy

Podobnie, jak było to do tej pory, najdłuższy czas trwania okresu próbnego w umowie o pracę wynosi 3 miesiące. Zostały jednak wprowadzone pewne istotne ograniczenia. 

Ustawodawca zastrzegł, że w przypadku umowy o pracę na okres krótszy niż 6 miesięcy, okres próbny nie może trwać dłużej niż miesiąc. Dwumiesięczną umowę dostanie natomiast pracownik, którego pracodawca planuje zatrudnić na okres 6 do 12 miesięcy. A co z tak chętnie do tej pory wymienianą 3-miesięczną opcją? Zarezerwowana jest ona dla pracowników, których pracodawca chce zatrudnić na rok lub dłużej. 

Czemu mają służyć nowe przepisy? Chodzi głównie o powstrzymanie nadużyć wobec nowo zatrudnionych. Jednocześnie prawo zmusza pracodawców do lepszego planowania – już w dniu ogłoszenia rekrutacji, powinni oni wiedzieć, jak długo chcą utrzymać dane stanowisko. 

Pamiętajmy więc, że zasada, jaka została przyjęta, określa, że czas trwania okresu zatrudnienia na okres próbny musi być współmierna do czasu trwania następnej umowy. Jest to zgodne z prawodawstwem ustanowionym na terenie całej Unii Europejskiej. 

Jakie są możliwości przedłużenia umowy?

Uwzględniono jednak wyjątek od tej reguły. Przyjęte jedno i dwumiesięczne okresy próbne mogą być przedłużone o dodatkowy miesiąc (w sumie najwyżej 3), jeśli jest to uzasadnione rodzajem wykonywanej pracy. 

Trudno jest precyzyjnie zinterpretować, jakich sytuacji będzie to postanowienie dotyczyć, ale możemy założyć, że chodzi o przypadki, kiedy sprawdzenie kwalifikacji pracownika i możliwości jego zatrudnienia zajmie nieco więcej czasu. 

Może się również zdarzyć, że umowa o pracę zostanie przedłużona o czas urlopu bądź innej usprawiedliwionej nieobecności pracownika. Jednak takie rozwiązanie musi być uzgodnione przez obie strony już w momencie podpisywania pierwszej umowy. 

Co ważne i co również zostało teraz jasno określone przepisami, zatrudnienie tego samego pracownika na okres próbny jest możliwe wyłącznie wtedy, gdy będzie on wykonywał zupełnie inną pracę. Wcześniej kodeks pracy przewidywał taką możliwość niezależnie od obejmowanego stanowiska już po 3 latach od wygaśnięcia lub rozwiązania poprzedniej umowy o pracę. 

Przeczytaj też: Ekwiwalent za niewykorzystany urlop | Zwolnienie lekarskie po rozwiązaniu umowy | CV bez doświadczenia – jak napisać?

Lepiej poinformowany pracownik

Kolejną interesującą zmianą, jaką przyniósł nam w przepisach rok 2022,  jest większy zakres informacji, z którymi należy zapoznać każdego nowego pracownika. Czego one będą między innymi dotyczyć? Nowo zatrudniony zostanie poinformowany o:

• przysługujących mu przerwach,
• odpoczynku obowiązującego w ciągu dnia oraz tygodnia,
• zasadach pracy w czasie godzin nadliczbowych i zapłaty za nie,
• prawie do szkoleń, 
• nazwie instytucji zabezpieczenia społecznego, do którego wpływają składki na ubezpieczenie,
• ochronie związanej z zabezpieczeniem społecznym, którą zapewnia pracodawca. 

Nakłada to sporo nowych obowiązków na osoby zatrudniające, ponieważ muszą one zaktualizować wszystkie informacje o warunkach zawieranych umów. 

Zabezpieczenie przed bezpodstawnym zwolnieniem 

Pracownicy mogą być zadowoleni z jeszcze jednego postanowienia – dużo trudniejsze będzie wypowiedzenie umowy na czas określony. Pracodawca będzie zobowiązany podać przyczynę takiego postępowania, co wcześniej było obowiązkowe jedynie w przypadku umów na czas nieokreślony. 

Ponadto pracodawcę obliguje się do zawiadomienia o swojej decyzji reprezentującą pracownika zakładową organizację związkową. Gdyby wypowiedzenie umowy było niezasadne, pracownik może się domagać przywrócenia do pracy. 

Wszystkie powyżej wymienione przepisy mają na celu dostosować polskie prawo do regulacji unijnych. Możemy się spodziewać w przyszłości jeszcze innych nowelizacji, które będą chronić pracowników zatrudnionych na podstawie umów na czas określony. Na razie dano czas przedsiębiorcom, by dostosowali dokumentację pracowniczą. 

Niekorzystna zmiana dla pracowników

Uczciwie trzeba przyznać, że nie wszystkie zmiany będą dla pracowników dobre. Jest tak w przypadku nowych przepisów dotyczących urlopów opiekuńczych. Planuje się, że korzystając z tego prawa, zatrudniony nie otrzyma wynagrodzenia za dni wykorzystane na opiekę nad dziećmi bądź członkami rodziny. Specjaliści radzą wtedy skorzystać z zasiłku opiekuńczego.